دیگر داستان کوتاه یهودی که احتمالاً مربوط به دوران پارسی است ، کتابتوبیت ، به نام پدر قهرمان آن نامگذاری شده است. اکنون از روی قطعاتی که از کتاب در قمران کشف شده است ، دانشمندان می دانند که شکل اصلی این نام توبی بوده است. توبیت از قبیله عبری نفتالی بود و به عنوان تبعیدی در نینوا زندگی می کرد. پسرش بودتوبیاس توبیت با پیروی از اصول تقوی یهودیان ، اجساد بنی اسرائیلی خود را که اعدام شده بودند ، به خاک سپرد. یک روز ، وقتی او مرده ای را دفن کرد ، کود گرم گنجشک ها در چشمانش افتاد و او را کور کرد. متعاقباً خانواده وی از فقر رنج می بردند ، اما سپس توبیت به یاد آورد که او یکبار در Rages (امروز تهران) در مدیا سپرده نقره گذاشته است. او پسرش توبیاس را به همراه همراهی که در حقیقت فرشته بود فرستادرافائل تحت عنوان یک اسرائیلی ، برای بازیابی ودیعه. در طول سفر ، در حالی که توبیاس در دجله مشغول شستشو بود ، ماهی تهدید کرد که پایش را می بلعد. با راهنمایی رافائل ، توبیاس ماهی را صید کرد و صفرا ، قلب و کبد او را از بین برد ، زیرا اعتقاد بر این بود که دود قلب و کبد قدرت جن گیری شیاطین را دارد و مرهمی که از جگر ساخته می شود کوری را درمان می کند. در راه او در اکباتانا (در ایران) ، جایی که راگوئل ، یکی از اعضای خانواده توبیاس ، در آن زندگی می کرد ، ایستاد. دخترش سارا هفت بار ازدواج کرده بود ، اما این افراد توسط دیو کشته شده بودندآسمودئوس در شب عروسی ، قبل از اینکه با او دراز بکشند. در مشاوره رافائل، توبیاس خواسته ازدواج با دختر Raguel، و در شب عروسی توبیاس Asmodeus به پرواز از طریق بوی کبد سوزش و قلب ماهی قرار داده است. رافائل به Rages رفت و با ودیعه برگشت. وقتی او به همراه همسر جوان خود و رافائل به نینوا بازگشت ، توبیاس با مالیدن لقمه ماهی روی چشمانش ، بینایی پدر را بازگرداند. سپس رافائل فاش کرد که او یکی از هفت فرشته خدا بوده و به آسمان صعود کرده است.

داستان کتاب توبیت نسخه تاریخی و یهودی شده ای از داستان مشهور معروف "The Grateful Dead ” (یا" شبح شکرگزار ") ، که در آن یک مرد جوان علی رغم صدور دستوراتی برای چنین عملی ، جسد یک غریبه را دفن می کند ؛ بعداً جوانان با شفاعت روح مرده عروسى را برنده می شوند. آسمودئوس (در فارسی ، Aeshma Daeva ، دیو خشم) به عنوان یک دیو قدرتمند در ادبیات ربانی و همچنین در داستان های عامیانه ظاهر می شود. در شکل یهودی داستان ، فرشته رافائل جایگزین "مردگان سپاسگزار" می شود. طبق گفته خنوخ اتیوپیک (20: 3 ؛ 22: 3) ، رافائل بر روح ارواح مردگان منصوب می شود (برای خنوخ، زیر را ببینید) از آنجا که علت این وضعیت در کتاب توبیت ذکر نشده است ، خود داستان به شکل یهودی آن احتمالاً قبل از اینکه موضوع کتاب توبیت شود ، وجود داشته است. اثر حاضر یک محصول ادبی است. طرح جالب موارد زیادی را در اختیار نویسنده قرار داد تا آموزه های دینی و اخلاقی را به شیوه ادبیات حکمت ، که مربوط به مسائل عملی و روزمره است ، وارد کند. این کتاب شامل دعاها ، مزامیر ، و عبارات است که بیشتر آنها در دهان توبیت قرار می گیرند. این قدیمی ترین شاهد یهودی استقانون طلایی (4:15): "و آنچه را که از آن متنفرید ، با کسی انجام ندهید." امیدهای فرجام شناسی نیز شرح داده شده است: در آخر زمان ، همه تبعیدیان یهودی برمی گردند ، اورشلیم از سنگهای قیمتی و طلا بازسازی می شود ، و همه ملت ها خدای واقعی را پرستش می کنند. در این تصاویر پیشامدانه ، شکل مسیح رخ نمی دهد.

فضای مذهبی ، اجتماعی و ادبی کتاب حاوی عناصری از دوره یونان نیست. بنابراین ، این کتاب احتمالاً در دوره پارسی یا اوایل حکومت یونان (قرن 3 قبل از میلاد ) نوشته شده است. این کتاب امروزه در سه بازخوانی اصلی وجود دارد و تشخیص اینکه متن اصلی چیست ، اغلب دشوار است. این کتاب به زبان عبری یا آرامی نوشته شده است. تفسیرهای یونانی متفاوت است ، شاید به این دلیل که براساس نسخه های مختلف سامی است. این سوالات ممکن است هنگامی که قطعات عبری و آرامی کتاب ، که در میان طومارهای دریای مرده یافت شده است ، منتشر شود ، پاسخ داده شود.

داستان آخیکار

طبق کتاب توبیت ،آهیکار ، پیاله دار پادشاه آشور ، اسحاردون ، برادرزاده توبیت بود. او شخصیتی فرعی در داستان است و داستان خودش ذکر شده است. آخیکار قهرمان یک اثر غیر یهودی خاور نزدیک است ، داستان آهیکار. این کتاب در ترجمه های قرون وسطایی وجود دارد که بهترین آنها در سریانی است. این داستان در دوره پارسی در مستعمره نظامی یهودیان در جزیره الفانتین در مصر شناخته شده بود ، واقعیتی که با کشف پاپیروهای آرامی تکه تکه شده اثر مربوط به سالهای 450-410 قبل از میلاد نشان داده شد . بنابراین ، نویسنده کتاب توبیت احتمالاً داستان آهیکار را می دانست ،که در آن ، همانند کتاب توبیت ، طرح بهانه ای برای معرفی سخنرانی ها و سخنان حکیمانه است. برخی از گفته های توبیت در کلمات آخیکار خردمند قرینه های نزدیک دارند.

باروک

آخرالزمان Baruch ، که به یونانی موجود است و در Septuagint نیز وجود داشت ، به این منسوب استباروچ ، دبیر پیامبر عهد عتیق ، ارمیا (قرن 7 و 6 قبل از میلاد ). این باروخ بود که نامه ارمیا به تبعیدیان در بابل را خواند. یهودیان پس از شنیدن سخنان او توبه کرده و به گناهان خود اعتراف کردند. قسمت اول کتاب باروک (1: 1–3 ، 8) ، شامل اعتراف به گناهان یهودیان پس از ویرانی اورشلیم و دعای بخشش و نجات تبعیدیان ، ممکن است از پارسی یا حداقل از دوره قبل از مکابی این بخش اولیه در اصل به زبان عبری نوشته شده است و به نظر می رسد بسیار باستانی باشد. دو قسمت دیگر (3: 9–4: 4 و 4: 5–5: 9) به زبان یونانی نوشته شده اند و یا از عبری یا آرامی آزادانه ترجمه شده اند. اولین مورد ستایش خرد است: فقط اسرائیل از خدا حکمتی دریافت کرد که همان قانون استاز موسی قسمت آخر کتاب باروخ شامل نوحه های اورشلیم از ویرانی و دلداری او است.